Το παπάκι πάει στην ποταμιά – To papaki paei stin potamia
Στίχοι: Παραδοσιακό
Μουσική: Παραδοσιακό
Ρυθμός: Καλαματιανός
Δρόμος: Χιτζάζ ματζόρε
Τονικότητα: Σολ- (αντρικός) , Gm (male)
- ΒΙΝΤΕΟ - VIDEO
Please sign up for access to all video lesson songs. $29.99Read more
- ΣΤΙΧΟΙ - LYRICS
Το παπάκι πάει στην ποταμιά
Στίχοι: Παραδοσιακό
Μουσική: Παραδοσιακό
Το παπάκι, αχ καλέ παπί
το παπάκι πάει στην ποταμιά
Το παπάκι πάει στην ποταμιά
πάει για να ’βρει, να ’βρει συντροφιά
Χρυσός αϊτός καλέ παπί
χρυσός αϊτός τ’ απάντησε
Χρυσός αϊτός τ’ απάντησε
στάθηκε και τού μίλησε
Ορέ πού πας, παπί, καλέ παπί
πού πας παπάκι, δε μου λες
Πού πας παπάκι, δε μου λες
κι αναστενάζεις κι όλο κλαις
Ορέ πάω στα όρη, στα βουνά ] 3x
Έλα Χριστέ και Παναγιά
- ΜΟΥΣΙΚΗ - AUDIO
- ΡΥΘΜΟΣ - RHYTHM
Είναι ένας ελληνικός παραδοσιακός χορός που ανήκει στο είδος χορού συρτός. Στη βασική του μορφή έχει δώδεκα βήματα, από τα οποία τα επτά πρώτα είναι προς τα εμπρός και τα υπόλοιπα πέντε επί τόπου Δημοφιλέστατος δημοτικός χορός, που λέγεται και ίσος ή συρτός, με πανάρχαιες ελληνικές ρίζες. Άγνωστος είναι ο δημιουργός του. Το όνομα του προέρχεται από την Πελοπόννησο, όπου και δημιουργήθηκε. Πολλές όμως είναι οι θεωρίες που διατυπώθηκαν για την αρχαία του προέλευση. Αυτή φαίνεται από απεικονίσεις σε αγγεία, καθώς επίσης και από τοιχογραφίες που παρουσιάζουν μερικά χαρακτηριστικά του βήματα ή φιγούρες. Το ότι οι χορευτές κρατούν ο ένας τον καρπό του άλλου, μας βοηθάει να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι ο καλαματιανός έχει κάποια σχέση με κάποιον από τους χορούς των αρχαίων προγόνων μας. Ο ευχάριστος ρυθμός του και τα απλά βήματά του τον καθιέρωσαν σαν τον δημοφιλέστερο Ελληνικό χορό και χορεύεται σε όλη την Ελλάδα από άνδρες και γυναίκες. Τα βασικά βήματα του είναι 12 και χορεύονται ταυτόχρονα από όλους τους χορευτές. Δίνει την ευκαιρία στον χορευτή που σέρνει τον χορό να κάνει πολλούς αυτοσχεδιασμούς. Στην αρχή όλοι οι χορευτές σχηματίζουν κύκλο και βλέπουν το κέντρο του. Τα πόδια τους είναι σε θέση προσοχής, και κρατιούνται μεταξύ τους από τους καρπούς ή με τα μαντήλια.
Ο ρυθμός του καλαματινού είναι 7σημος, δηλαδή με μέτρο 7/8.
Ο καλαματιανός είναι ο πιο γνωστός και πιο αγαπητός χορός στην Ελλάδα και παντού όπου υπάρχουν Έλληνες. Είναι μια μεγάλη προσφορά της Καλαμάτας στο νεοελληνικό πολιτισμό. Για να καταλάβουμε, όμως, το χαρακτήρα, την προέλευση και την ποιότητα του Καλαματιανού χορού, πρέπει να γνωρίσουμε πρώτα, τι είναι «συρτοί» χοροί, γιατί σε αυτούς ανήκει ο καλαματιανός. Γενικά, ο συρτός χορός είναι ο πιο διαδομένος και συνηθισμένος χορός των Νεοελλήνων. Από τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι η σεμνότητα στις χορευτικές κινήσεις και η αρχαία λατρευτική καταγωγή του. Για τη σεμνότητα και την αρμονικότητα, η εκτέλεση του συρτού χορού γίνεται από πολλούς μαζί χορευτές και χορεύτριες, που είναι πιασμένοι από τα χέρια και χορεύουν σε σχήμα κύκλου. Διαπιστώνει κανείς ότι είναι ένας χορός «κυκλικός» ή «κύκλιος», όπως οι ανάλογοι αρχαίοι ελληνικοί χοροί. Ο πρώτος του χορού, ο κορυφαίος, λέγεται σήμερα «μπροστινός» και είναι αυτός που «σέρνει το χορό». Είναι ο μόνος, που αυτές τις στιγμές έχει ιδιαίτερη τιμή, αλλά και ο μόνος που μπορεί να έχει χορευτικές πρωτοβουλίες, που οι άλλοι πρέπει να παρακολουθούν και να ακολουθούν. Τον «μπροστινό» διαδέχονται κάθε τόσο άλλοι, και έτσι όλοι οι χορευτές αλλάζουν στην τιμητική θέση και στις χορευτικές πρωτοβουλίες, έχοντας έτσι την ευκαιρία να επιδείξουν τις χορευτικές τους ικανότητες.
- ΔΡΟΜΟΣ - SCALE
Περιγραφή αναλυτικά του δρόμο Χιτζάζ
Ο δρόμος Χιτζάζ είναι ένας από τους δρόμους που χρησιμοποιούνται στην ελληνική λαϊκή μουσική. Πήρε την ονομασία του από την ομώνυμη περιοχή της Αραβίας (الحجاز). Στις μουσικές παράδοσεις της Ανατολικής Μεσογείου, ο όρος Χιτζάζ καλύπτει μια οικογένεια χρωματικών τρόπων με κύριες εκδοχές, μεταξύ άλλων, τα Χιτζάζ, Χουμαγιούν, Χιτζασκιάρ, Ουζάλ.
ΡΕ – ΜΙb – ΦΑ# – ΣΟΛ – ΛΑ – ΣΙb – ΝΤΟ – ΡΕ
Τα διαστήματα που προκύπτουν είναι τα εξής: Η-ΤΡ-Η-Τ-Η-Τ-Τ. Βάσει αυτών, μπορούμε να «κατασκευάσουμε» το Χιτζάζ από όλους τους τόνους.
Ο τρόπος (δρόμος) ο οποίος παρουσιάζεται στο παραπάνω συγκερασμένο παράδειγμα, παρόλο που συχνά συμβαίνει να καλείται Χιτζάζ, στην δόκιμη ορολογία που έχει καθιερωθεί για την Αραβική μουσική δεν αντιστοιχεί στο «καθαρό» Χιτζάζ, αλλά στο Χιτζάζ-Χουμαγιούν. Σε αυτό ανήκουν χιλιάδες τραγούδια μεταξύ των οποίων, ενδεικτικά, τα:
- Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι (Απ. Καλδάρα)
Το «καθαρό» Χιτζάζ διαφέρει στο ότι περιέχει σι στην ανάβαση και σιb στην κατάβαση (όπως, για παράδειγμα, στο «Ξημερώνει και βραδιάζει» του Τσιτσάνη).
Όλα σχεδόν τα παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια παρουσιάζουν συμπεριφορά Χουμαγιούν ή είναι ολοκληρωτικά σ’ αυτόν τον τρόπο. Αντιθέτως, τραγούδια σε καθαρό Χιτζάζ σπανίζουν αλλά σε αρκετά παρατηρείται η συμπεριφορά Χιτζάζ σε ανοδικές κινήσεις.
Το Χιτζασκιάρ διαφοροποιείται εμφανώς από το Χιτζάζ και το Χουμαγιούν στο ότι, αντί για ένα, περιέχει δύο τετράχορδα Χιτζάζ και η δομή που προκύπτει είναι Η-ΤΡ-Η-Τ-Η-ΤΡ-Η, επομένως η κλίμακα που θα προέκυπτε από ρε είναι
- ρε-μιb-φα#-σολ-λα-σιb-ντο#-ρε
(όπως, για παράδειγμα, στην άτακτη του Βαμβακάρη).
Η μουσική έκταση όλων των τρόπων κατά την κλασσική ανατολική αντίληψη δεν είναι μία οκτάβα όπως τους παρουσιάζομε εδώ, αλλά δύο οκτάβες και μία μεγάλη δευτέρα. Δεν είναι υποχρεωτικό όμως να επαναλαμβάνονται οι ίδιες νότες και στις δύο οκτάβες, γιατί τα υποκείμενα και υπερκείμενα της κεντρικής οκτάβας τετράχορδα μπορεί να είναι διαφορετικού γένους και δομής.
Ντο – Ρεb – Μι – Φα – Σολ – Λαb – Σιb – Ντο
ρε – μιb – φα# – σολ – λα – σιb – ντο – ρε
μι – φα – σολ# – λα – σι – ντο – ρε – μι
φα – σολb – λα – σιb – ντο – ρεb – μιb – φα
σολ – λαb – σι – ντο – ρε – μιb – φα – σολ
λα – σιb – ντο# – ρε – μι – φα – σολ – λα
σι – ντο – ρε# – μι – φα# – σολ – λα – σι
Παρουσίαση του δρόμου Χιτζάζ σε πεντάγραμμο

Παρουσίαση του δρόμου Χιτζάζ απο τον Χρήστο Νικολόπουλο
Παρουσίαση του δρόμου Χιτζάζ
- ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ - TONALITY
Το παπάκι πάει στην ποταμιά – To papaki paei stin potamia
Γυναικειος Ντο+ , Αντρικός Σολ+
Η λέξη τονικότητα έχει τις έννοιες του: ‘’ τόνου μιας κλίμακας’’ του ‘’ τονικού μουσικού συστήματος’’ και πως ένα μουσικό κομμάτι περιφέρεται γύρω από το τονικό κέντρο.
Στη μουσική ως τονικότητα ορίζεται η οργάνωση της μελωδίας γύρω από ένα τονικό κέντρο. Στην περίπτωση μας, όταν αναφερόμαστε για τονικότητα, θα αναφερόμαστε είτε στην κλίμακα στην οποία είναι χτισμένη η μελωδία είτε στην τονικότητα (ή όπως και αρκετοί, ακόμα και το παραπάνω on line λεξικό -λανθασμένα!! στο κλειδί ) ενός μουσικού οργάνου.
Ένα μουσικό κομμάτι γραμμένο σε τονικότητα ματζόρε βασίζεται στην κλίμακα ματζόρε και ένα μουσικό κομμάτι γραμμένο σε τονικότητα μινόρε βασίζεται στην κλίμακα μινόρε.
- OUR SPONSORS
- SOURCE
- Wikipedia: Bouzouki
- Youtube: Bouzoukispace